Program Bujna Warszawa powstał po to, by wspierać mieszkanki i mieszkańców
w zakładaniu i rozwijaniu ogrodów społecznościowych.
Ostatnia dekada przyniosła rozkwit oddolnych działań na rzecz zieleni miejskiej w Warszawie. Staraniem wielu grup mieszkanek i mieszkańców, instytucji i organizacji, przestrzenie tak różne jak nieużytki, skwery, zaniedbane zieleńce, zakątki parków, zieleń osiedlowa czy działki zaczęły zyskiwać nowy, społeczny wymiar.
W 2017 roku Zarząd Zieleni m.st. Warszawy rozpoczął proces badania potrzeb stołecznych ogrodniczek i ogrodników tworzących ogrody społecznościowe. Celem spotkań było przede wszystkim wspólne wypracowanie rozwiązań służących rozwijaniu ogrodnictwa społecznościowego w Warszawie.
Na podstawie wniosków z warsztatów opracowane zostały ramy programu Bujna Warszawa. Zawiązała się też Rada Ogrodów Społecznościowych skupiająca przedstawicieli i przedstawicielki warszawskich ogrodów. Członkowie Rady brali udział w realizacji niektórych części programu, m.in. w ocenie wniosków o wsparcie inicjatyw ogrodniczych. Dzięki partycypacji twórców i opiekunów warszawskich ogrodów społecznościowych Bujna Warszawa zaspokaja potrzeby różnych podmiotów zmieniających krajobraz miasta i angażujących mieszkanki i mieszkańców od samego początku do współtworzenia tej zmiany. Uczestnikami, twórcami i twórczyniami programu są osoby skupione w grupach nieformalnych i działające w Rodzinnych Ogrodach Działkowych, a także instytucje kultury i Miejsca Aktywności Lokalnej.
Program z roku na rok ewoluuje, by oferta wsparcia lepiej odpowiadała potrzebom ogrodników i ogrodniczek Warszawy.
Bujna Warszawa w liczbach od 2017 roku
🌿 Latająca Szkoła Ogrodników Miejskich – 31 warsztatów i konsultacji dla 15 ogrodów
🌿 Otwarty Skład Materiałów Ogrodniczych – wsparcie rzeczowe dla 10 inicjatyw, wsparcie przekazywane na początek i koniec sezonu
🌿 Rozsadnicy – wsparcie tutorów i ekspertów dla 11 nowych inicjatyw ogrodniczych
🌿 Strona internetowa BujnaWarszawa.pl – 9 artykułów i 4 studia przypadków
🌿 Webinary – 2 internetowe spotkania z ekspertami
🌿 Mapa ogrodów społecznościowych – 13 ogrodów w 2017 roku, 26 w 2019 roku, aktualizowana co roku
🌿 Liczba podmiotów które skorzystały ze wsparcia – ciągle rośnie 🙂
🌿 Dożynki Ogrodów Społecznościowych – 3 święta plonów
🌿
Czym jest ogród społecznościowy
Choć nie istnieje precyzyjna definicja ani jeden model ogrodu społecznościowego, miejsca te wiele łączy. Najważniejszymi ich cechami są otwartość i wspólnotowość. W kształtowaniu przestrzeni, często już na etapie projektowania, zaangażowani są przyszli użytkownicy ogrodu: to oni wyznaczają zarówno reguły wspólnego gospodarzenia jak i określają miejsce grządek, ścieżek, budują domki dla zwierząt małych i dużych, stawiają obiekty małej architektury i ogrodowej infrastruktury, jak altanki, kompostowniki czy zbiorniki na deszczówkę. Udział mieszkańców w tworzeniu ogrodu w ogromnej mierze decyduje o duchu tych miejsc. Ogrodnicy, często sięgając po materiały z drugiej ręki, adaptując znane wzorce wedle potrzeb lokalnego środowiska i własnych upodobań, w pół drogi między pracą a zabawą, współtworzą miejsca o nieformalnym, przyjaznym charakterze. Przyjaznym nie tylko dla człowieka. W wielu ogrodach społecznościowych panują znakomite warunki dla dzikiego życia: ptaków śpiewających, drobnych ssaków, roślin miododajnych, mikroskopijnych mieszkańców gleby. Ogrody społecznościowe są też areną wielu działań nie związanych ściśle z ogrodnictwem; organizowane są tam wydarzenia edukacyjne i kulturalne, rozmaite warsztaty, pikniki, spotkania integracyjne, kameralne koncerty, biesiady.
By dowiedzieć się więcej o życiu ogrodów społecznościowych zajrzyj na fanpage Bujna Warszawa.
By dowiedzieć się więcej o wsparciu jakie daje Bujna Warszawa, odwiedź tę stronę.
🌿
Zasady obowiązujące w ogrodach należących do sieci Bujna Warszawa
- Ogrodnicy szanują naturę i uznają jej immanentną wartość, wykraczającą poza walory użytkowe czy estetyczne.
- Osoby odwiedzające ogrody społecznościowe nie są dyskryminowane ze względu na płeć, wiek, orientację seksualną, wyznanie, narodowość, przekonania polityczne, status społeczno-ekonomiczny.
- W ogrodach społecznościowych obowiązuje regulamin określający zasady korzystania z ogrodu i członkostwa w grupie osób pielęgnujących ogród.
- Przestrzeń ogrodów społecznościowych jest dostępna również dla osób spoza grupy ogrodników; w przypadku ogrodów o ograniczonym dostępie (np. położonych na działkach), ogrodnicy będą dążyć do zapewnienia powszechnego dostępu przez minimum 1 dzień na kwartał.
- Każdy ogród społecznościowy deleguje minimum jednego reprezentanta do aktywnego uczestnictwa w Radzie Ogrodów Społecznościowych
- W ogrodach społecznościowych nie używa się nieorganicznych pestycydów, herbicydów i nawozów sztucznych.
- W ogrodach społecznościowych nie używa się naczyń plastikowych, a użycie jednorazowych opakowań ograniczone jest do niezbędnego minimum
- Ogrody społecznościowe dbają o ład na swoim terenie poprzez utrzymywanie roślin w dobrej kondycji, usuwanie roślin martwych lub chorych, usuwanie śmieci, utrzymywane narzędzi i materiałów ogrodniczych w porządku
- Ogrody społecznościowe są czytelnie oznakowane – nazwa ogrodu, dane kontaktowe, informacja o przynależności do sieci Bujna Warszawa oraz regulamin powinny być umieszczone w widocznym miejscu (np. na tablicy informacyjnej)
- Regulaminy poszczególnych ogrodów społecznościowych mogą zawierać dodatkowe zasady, w tym ograniczenia dotyczące korzystania z ogrodu, pod warunkiem że są one zgodne z powyższymi zasadami.
🌿
Ogrody społecznościowe naszych marzeń. Zbiór dobrych praktyk Bujnej Warszawy
- Regulaminy ogrodów społecznościowych zawierają zasady korzystania z przestrzeni, warunki przynależności do społeczności ogrodniczej i terminy dyżurów ogrodniczych.
- Ogrody społecznościowe są ogólnodostępne w sezonie wiosenno-letnim.
- Każda zainteresowana osoba respektująca zasady zapisane w zasadach Bujnej Warszawy i regulaminie ogrodu społecznościowego ma możliwość dołączenia do społeczności ogrodniczej.
- W ogrodach społecznościowych organizowanie są otwarte warsztaty ogrodnicze.
- Ogrody społecznościowe stosują zasady agroekologii, permakultury, rolnictwa naturalnego lub inne zrównoważone metod upraw.
- Ogrody społecznościowe dbają o różnorodność biologiczną na przykład poprzez uprawianie wielu gatunków roślin, wyznaczanie stref dzikiego życia, zakładanie hoteli dla owadów, budek lęgowych dla ptaków, budowę domków dla małych zwierząt.
- Ogrody społecznościowe oszczędzają zasoby, w szczególności energię elektryczną oraz wodę wodociągową. W miarę możliwości ogrody społecznościowe korzystają z wody deszczowej do podlewania roślin.
- Ogrody społecznościowe dążą do zminimalizowania ilości produkowanych odpadów (w myśl idei zero waste).
- Ogrody społecznościowe kompostują materię organiczną (w tym resztki kuchenne z wyjątkiem nabiału i mięsa) w kompostownikach lub na pryzmach kompostowych.
- Kompostowniki w ogrodach społecznościowych są, w miarę możliwości, otwarte dla osób spoza grupy ogrodników.
- Przynajmniej jedna grządka w ogrodach społecznościowych jest dostępna dla osób poruszających się na wózkach
- Zwierzęta domowe mogą pozostawać na terenie ogrodów społecznościowych tylko pod opieką właściciela i wyłącznie poza grządkami, na których uprawiane są rośliny jadalne.
- Ogrody społecznościowe dążą do zawierania partnerstw z organizacjami pozarządowymi, szkołami, instytucjami kultury i innymi instytucjami publicznymi w celu wzbogacenia programu kulturalno-edukacyjnego i zwiększenia zasobów ogrodu.
- Ogrody społecznościowe, w miarę możliwości, dzielą się swoimi zasobami z innymi inicjatywami ogrodniczymi.
- Decyzje w ogrodzie społecznościowym podejmowane są demokratycznie, w drodze deliberacji, przez społeczność ogrodników.
- Członkowie społeczności ogrodników wybierają koordynatora lub grupę koordynatorów ogrodu.
🌿
POWYŻSZE ZASADY MAJĄ CHARAKTER ZALECEŃ DLA OGRODÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH.
ICH PRZESTRZEGANIE NIE JEST WARUNKIEM KORZYSTANIA ZE WSPARCIA BUJNEJ WARSZAWY.
🌿